मोतिबिंदू शस्त्रक्रियेनंतर कोणती काळजी घ्यावी व काय टाळावे?

(डॉ. मशायक अजीम – Sigma Eye & ENT Hospital, लातूर)

MBBS, M.S. Ophthalmology, FCRSCornea & Phaco-Refractive Surgeon(PBMA . H. V. Desai Eye Hospital, Pune)मोतिबिंदू (फेको), काळे बुबूळ आणि काचबिंदू स्पेशालिस्टनेत्ररोग तज्ञ – Sigma Eye & ENT Hospital, लातूर

मोतिबिंदू (Cataract) हा डोळ्यांतील पारदर्शक लेन्स धूसर होण्याचा आजार आहे.आजच्या घडीला फेको (Phaco) शस्त्रक्रिया अत्यंत सुरक्षित, वेदनारहित आणि जलद पुनर्वसन देणारी पद्धत आहे.परंतु, शस्त्रक्रियेनंतर योग्य काळजी न घेतल्यास संसर्ग, सूज किंवा दृष्टी मंदावण्याचा धोका राहतो.

शस्त्रक्रियेनंतर घ्यावयाची काळजी (Do’s)

• औषधे व आयड्रॉप्स वेळेवर वापरा: डॉक्टरांनी सांगितलेल्या वेळापत्रकानुसार आयड्रॉप्स लावा. हात स्वच्छ धुऊनच लावा.

• संरक्षक चष्मा / शिल्ड वापरा: धूळ, धूर, वारा, पाणी यापासून डोळ्यांचे रक्षण होते.

• झोपताना डोळ्याचे संरक्षण करा: डॉक्टरांनी सांगितलेले डोळ्याचे कव्हर रात्री झोपताना घाला.

• हलका आहार घ्या: हिरव्या भाज्या, फळे, अँटिऑक्सिडंट्सयुक्त अन्न डोळ्यांच्या बरे होण्यास मदत करतात.

• फॉलो-अप तपासणीला हजर राहा: सूज, लालसरपणा, वेदना, पाणी येणे अशा लक्षणांवर डॉक्टरांना त्वरित दाखवा.

• वाचन / मोबाईल वापर: डॉक्टरांनी सांगितले तसेच आणि मर्यादित कालावधीसाठी वापरा.

• पुरेशी विश्रांती घ्या: डोळ्याला आराम मिळतो आणि जखम लवकर भरते.

शस्त्रक्रियेनंतर टाळावयाच्या गोष्टी (Don’ts)

• डोळे चोळू नका, दाबू नका.

• धूळ, धूर, जास्त वारा यामध्ये राहणे टाळा.

• जड वजन उचलणे, जोराने शिंकणे, खोकणे, वाकणे यामुळे डोळ्यावर दाब येतो – शक्यतो टाळा.

• डॉक्टरांचा सल्ला न घेता औषधे बंद करू नका.

• परवानगी मिळेपर्यंत गाडी चालवू नका, पोहणे टाळा.

जलद व सुरक्षित पुनर्वसनासाठी (Fast Recovery) खास टिप्स

• पहिल्या काही दिवसांत संपूर्ण विश्रांती घ्या: डोळ्याला थकवा देणारी कोणतीही क्रिया (टीव्ही, मोबाईल, संगणक) मर्यादित ठेवा.

• हायड्रेशन राखा: पुरेसे पाणी प्या; शरीरात पाणी कमी झाल्यास बरे होण्याची गती मंदावते.

• पौष्टिक आहार: अँटिऑक्सिडंट्स व व्हिटॅमिन A, C, E युक्त अन्न डोळ्यांची जखम लवकर भरण्यास मदत करते.

• संसर्गापासून बचाव: हात स्वच्छ ठेवा, आयड्रॉप्स लावताना नॉझल डोळ्याला लागू देऊ नका.

• मन शांत ठेवा: तणाव कमी ठेवल्यास शरीराचे रोगप्रतिकारक कार्य चांगले राहते.

• डॉक्टरांनी दिलेल्या वेळापत्रकानुसारच सामान्य कामकाज सुरू करा: घाई करू नका.

डॉ. मशायक अजीम

MBBS, M.S. Ophthalmology,

FCRSCornea & Phaco-Refractive Surgeon(PBMA . H. V. Desai Eye Hospital, Pune)

मोतिबिंदू (फेको), काळे बुबूळ आणि काचबिंदू स्पेशालिस्टनेत्ररोग तज्ञ

Sigma Eye & ENT Hospital, लातूर

Sigma Eye & ENT Hospital, लातूर

लातूरमधील Sigma Eye & ENT Hospital हे आधुनिक सुविधा असलेले अत्याधुनिक रुग्णालय आहे.

• ENT व नेत्रविज्ञानासाठी प्रगत उपचार पद्धती

• आधुनिक एंडोस्कोपिक सर्जरीची सुविधा

• अनुभवी तज्ज्ञ डॉक्टर आणि प्रशिक्षित स्टाफ

• रुग्णकेंद्री सेवा आणि उच्च दर्जाची काळजी

निष्कर्ष:मोतिबिंदू शस्त्रक्रियेनंतर योग्य ती काळजी घेणे हीच सुरक्षित व जलद पुनर्वसनाची गुरुकिल्ली आहे.लहानशा लक्षणांनाही दुर्लक्ष न करता तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे.तुमचे डोळे लवकर बरे व्हावेत यासाठी डॉ. मशायक अजीम व Sigma Eye & ENT Hospital टीम नेहमीच तत्पर आहे.